NATO’nun Enerji Güvenliği Yaklaşımı: Stratejik Çözümlemeler Çerçevesinde Geleceğe Dair Seçenekler, Yönelimler ve İkilemler

Abstract

1973 Petrol krizinden sonra Rusya’n›n Ocak 2006 tarihinde Ukrayna’n›n do¤al gaz›n› kesmesiyle birlikte enerji güvenli¤i sorunu; uluslararas› gündemde ve özellikle a¤›rl›kl› olarak Avrupa-Atlantik dünyas›nda tart›fl›lmaya bafllanm›flt›r. Bu makale, öncelikle küresel e¤ilimler ve dinamiklerle uluslararas› güvenli¤in de¤iflen boyutu çerçevesinde küresel enerji güvenli¤inin uluslararas› güvenli¤e eklemlenmesi ve uluslararas› güvenli¤in bozucu bir bilefleni olarak yeniden infla edilmesi üzerine analitik bir tart›flma sunmay› amaçlamaktad›r. Bu ba¤lamda, NATO’nun küresel ölçekte bir güvenlik sistemi ve toplulu¤u olma aflamas›nda kurumsal bir aktör olarak devlet ve flirket gibi çok çeflitli aktörlerden oluflan enerji jeopoliti¤inde küresel güvenlik ekseninde enerji güvenli¤i sorununda oynayabilece¤i roller üzerinde durulmufltur. Ayr›ca flirketlerin, üretici, tüketici ve transit ülkelerin farkl› enerji güvenli¤i tan›mlamalar›, alg›lamalar› ve ç›karlar›n›n kurumsal perspektifte nas›l bütüncül bir konsept çerçevesinde dengelenece¤i, ortak yaklafl›m ve stratejilerin ne flekilde belirlenebilece¤i sorgulanmaktad›r

Debates on energy security in the Euro-Atlantic World has initially commenced with the 1973 petroleum crisis and reached climax especially after the RussiaUkraine natural gas dispute of January 2006. This paper primarily aims to present a critical and structural analysis upon the engagement of global energy security into the contemporary international security and its re-building as a component which is undermining international security system, in the framework of global trends and dynamics. In this context, NATO’s role is underlined as; a security provider and an institutional actor at global scale as well as NATO’s functions in energy geopolitics which is consisting of states and corporations in the axis of global energy security. Finally, it is questioned how the definitions, perceptions and interests of states and corporations will counterbalance in an institutional perspective and how will their joint approaches and strategies be determined in a collective concept.