OSMANLI DEVLETİ’NDE VERGİ SİSTEMİ VE BİR ÇEŞİT VERGİ TOPLAMA USULÜ SİSTEMİ: TEMETTUAT DEFTERLERİ

Abstract

Osmanlı Devleti çeşitli zamanlarda ekonomi politikası çerçevesinde değişik usullerle maliye düzenlemeleri gerçekleştirmiştir. Bu düzenlemeler içerisinde en önemli husus olarak vergi reformları ilk sırayı almıştır.Bu bağlamda araştırma gereği öncelikle “vergi” kelime anlamıyla irdelenmiş ve Osmanlı Devleti’nde vergi reformlarının tarihsel bir geçmişi özet olarak anlatılmıştır. Bu tarihsel geçmiş içerisinde gerçekleştirilen vergi düzenlemelerine de ayrıca açıklamalı olarak değinilmiştir. Ve bu açıklamalara örnek resimlerle netlik kazandırılmaya çalışılmıştır. Bir sonraki aşamada, araştırmanın örnek konusu olan, Osmanlı Devletinin vergi düzenlemelerinin daha iyi anlaşılabilmesi için bir gelir vergisi defteri olan “Temettuat Defterleri” izah edilmiş ve bu defterler, daha iyi kavranılabilmesi için resimlerle örneklendirilmiştir. Ayrıca bir diğer önemli husus ise, Osmanlı’da vergi belirleme usulünü etkileyen bir takım unsurların olmasıdır; bu unsurlar da tek tek ele alınmıştır. Zira sadece Osmanlı vergi politikasını değil fakat ayrıca temettuat defterlerini de anlayabilmek için bu maddelerin bilinmesi daha sağlıklı fikirlerin oluşmasına ihtimal verecektir. Bu unsurlar nüfus, hane, mahalle ve cemaatler şeklinde maddelenmiştir.