Şeyh Galib ve Yayımlanmamış Şiirleri

Abstract

Şeyh Galib, klasik Türk edebiyatının en önemli şairlerinden biridir. Şiirlerinde Sebk-i Hindi akımının tesirleri görülen Galib, Divan’ı ve Hüsn ü Aşk’ı ile gerek yaşadığı çağda gerek kendinden sonraki dönemlerde yetişen divan şairlerini derinden etkilemiş bir şahsiyettir. Galib, aynı zamanda devrinin önemli tasavvufi şahsiyetlerinden biridir. Mevlevi kültürünün hakim olduğu bir çevrede doğmuş ve yetişmiş, sağlam bir tasavvufi terbiye almış ve neticede Galata Mevlevihanesi şeyhi olmuştur. Şiirlerinde tasavvufi kavramları da sıklıkla kullanır. Henüz 24 yaşındayken Divan’ını tertip eden Şeyh Galib, bundan iki yıl sonra da Hüsn ü Aşk mesnevisini kaleme almıştır. Galib, bu iki eser sayesinde oldukça genç yaşta, devrin edebi ve tasavvufi mahfillerinde tanınmış ve haklı bir şöhret kazanmıştır. Böylece Sultan III. Selim’in de dikkatini çekmiş ve padişahla arasında yakın bir dostluk başlamıştır. Klasik edebiyatımızın bu büyük şairi, bu özellikleriyle günümüz araştırmacılarının da dikkatini çekmiş, edebi şahsiyeti ve eserleriyle ilgili çeşitli çalışmalar yapılmış, Divan’ı ve Hüsn ü Aşk’ı farklı araştımacılar tarafından yayınlanmıştır. Bu makalede Galib’in hayatı, sanatı ve eserleri hakkında kısaca bilgi verildikten sonra şu ana kadar herhangi bir yerde yayınlanmamış şiirlerine yer verilmiştir. Söz konusu şiirler, Süleymaniye Kütüphanesi Halet Efendi Bölümü 776 numarada kayıtlı olan bir şiir mecmuası içinde bulunmaktadır. Önemli bir kısmını tarih manzumelerinin oluşturduğu şiirler içinde, gazel, rubai ve kıt’a nazım biçimleriyle yazılmış manzumeler ve müfredler de yer almaktadır. Ayrıca çalışma, söz konusu şiirler hakkında açıklayıcı bilgiler veren çeşitli dipnotlarla zenginleştirilmiştir.

Sheikh Galib is one of the most important poets of classical Turkish literature. Both his contemporary and predecessor poets were deeply influenced by ‘Divan’ and ‘Hüsn ü Aşk’ of Sheikh Galib who himself was influenced by Sebk-i Hindî. At the same time, Galib is one of the major figures of the mystical in his period. He was born and brought up in an environment dominated by the Mevlevi culture and received a good sufi mystical training and finally has been sheikh of Galata Mevlevihanesi. He also frequently uses mystical concepts in his poems. Sheikh Galib who arranged his Divan at the age of 24, two years later wrote out Hüsn ü Aşk. He was well-known at a young age thanks to these two works in literary and mystical gathering-places and deservedly gained a reputation. Thus he attracted attention of Sultan Selim III, and a sincere friendship began between them. This great poet of our classic literature also attracted attention of today’s researchers, there are various studies about his literary personality and his works. His Divan and Hüsn ü Aşk was published by different researchers. In this article, the previously unpublished poems of Sheikh Galib can be found along with the information on his life, art and works. The aforementioned poems exist in a 776 numbered poetry journal in Halet Efendi section of Sülaymaniye Library. Thesepoems consist mostly of isopsephic poems but there are also singular couplets and poems written in ghazal, ruba’i and verse forms. This article has also been enriched with the footnotes which give detailed information on the abovementioned poems.