DEMOKRİTOS’TA ATOMCULUK VE SİYASET İLİŞKİSİ

Abstract

Demokritos, Pre-Sokratik felsefenin son büyük düşünürüdür. Ortaya koymuş olduğu atomculuk görüşü ise onu, günümüz dünya tasavvurunun kurucularından biri haline getirmiştir. Felsefe tarihi açısından atomculuk öğretisi ile tanınmış olmasına rağmen, bu öğretisiyle ilgili Demokritos’un kendi yazdıklarından geriye bir şey kalmamıştır. İlginç bir şekilde bizzat kendisine ait olan fragmanların hemen hemen tamamı onun ahlak anlayışıyla ve toplumsal yaşama ilişkin görüşleriyle ilgilidir. Bu makalede Demokritos felsefesinin geri planda kalmış bu toplumsal yaşama ilişkin yönü üzerinde durulacaktır. Bunu yaparken öncelikle Demokritos’un genel felsefesini kavrayışımıza ilişkin etkenlerin neler olduğu ele alınacak, kendisine ait olan fragmanların kaynaklarına değinilecektir. Ardından ahlaki görüşlerinin atomcu dünya anlayışıyla ilişkisi kurulmaya çalışılacak, bu konulardaki fikirlerinin uyumsuz olmadığı ve aslında bir bütünün parçaları olarak okunup anlaşılabileceği gösterilmeye çalışılacaktır. Son olarak Demokritos’un etik fragmanları içinde yer alan sosyo-politik alana ilişkin görüşleri göz önüne alınarak buradaki olası sistematik bir siyasal eğilimin varlığı ortaya koyulmaya çalışılacaktır.

Democritus is the last great thinker of Pre-Socratic philosophy. His atomist theory made him one of the founders of today’s worldview. Although he is well known for his atomist doctrine in the history of philosophy, there is nothing left of Democritus' own writings on this doctrine. Interestingly, almost all his fragments are related to his moral understanding and his views on social life. In this article, this aspect of Democritus philosophy regarding social life, which remained in the background is emphasized. In doing so, first, the factors related to our understanding of Democritus' general philosophy are mentioned and the sources of fragments belonging to him are discussed. Afterwards, a relationship between his ethical views and atomic understanding of the world are tried to be established and to be shown that his ideas on these issues are not incompatible and can be read and understood as a whole. Finally, by considering Democritus' views on the socio-political sphere within the ethical fragments, the existence of a possible systematic political tendency in these ethical fragments will be put forward.