Sungur Türkçesinin sayı sistemi üzerine

Abstract

İran, Türkoloji çalışmaları açısından son derece önemli bir coğrafyadır. 1925e kadar yaklaşık bin yıl boyunca bu coğrafyada kesintisiz bir Türk hâkimiyeti dönemi yaşanmıştır. Bu süre içerisinde doğal olarak Türk düşüncesi, kültürü, mimarisi, vs. İran coğrafyasına yerleşmiş ve coğrafyanın asli unsurları hâline gelmiştir. Günümüz itibariyle İrandaki Türk nüfusu ile ilgili farklı rakamlar zikredilse de genel kanı, bu coğrafyada yaşayan Türk nüfusunun en az 20 en fazla ise 35 milyon olduğu yönündedir. İranda yaşayan bu yoğun Türk nüfusuna rağmen maalesef Türkoloji çalışmaları yakın bir geçmişte başlamıştır. Özellikle 1970li yıllarda Doerferin İrana yaptığı bilimsel geziler, dikkatleri bu coğrafyaya çekmiş ve bu tarihten itibaren çalışmalar hız kazanmıştır. Halaç Türkçesi gibi Türk Dilinin tarihî lehçelerinden birinin bu coğrafyada keşfedilmiş olması, İranın Türkoloji çalışmaları açısından ne kadar önemli bir yere sahip olduğunu açıkça göstermiştir. Bu çalışmada da İranın Kirmanşah eyaletine bağlı Sungur şehrinde konuşulan Sungur Türkçesinin sayı sistemi üzerinde durulmuştur.

Iran is quite a significant area in terms of Turkology researches. Until 1925, approximately for 1000 years, a continuous period of Turkish hegemony had been experienced in this region. Naturally, in this period, Turkish way of living, Turkish culture, architecture and so on were integrated into Iran culture as its primary components. Today, even if, different figures are announced about the number of Turkish people who live in Iran, by all accounts, the number of Turkish people living in Iran is at least 20, at most 35 million. Despite this intense Turkish population in Iran, unfortunately, research on Turkology has begun very recently. Especially Doerfer’s scientific tours to Iran in 1970s drew attention to this region. Following these journeys, research on Turkish spoken in the region was accelerated. Being discovered in Iran, Khalaj Turkish was one of the historic Turkish dialects spoken in the region, which shows how important Iran is for Turkology research. In the same vein, in this essay, Sungur Turkish spoken in Sungur, a town in Kirmanşah Province in Iran is examined refering to its number system.