Kâbe-nâme’nin Berlin Kütüphanesi Nüshası, Bazı İmla Özellikleri ve /n/ ~ /?/ Sorunu

Abstract

Kâbe-nâme, Müslümanlar için kutsal olan Kâbe hakkında bilgiler veren bir mesnevidir. Müellifi Akşehirli Abdurrahman Gubârî’dir. Döneminin tanınmış müderrislerinden dersler almış, müderrislik yapmışve 1534 yılında Kânûnî’nin Irak seferine ordu kâtibi olarak katılmıştır. Şehzâde Bayezid’in oğlu OrhanÇelebi’ye hocalık yapan Gubârî’nin Süleyman-nâme, Şebistân-ı Hayâl, Yûsuf u Züleyha, Menâsik-i Hac,Mesâhat-nâme ve Kâbe-nâme adlı eserleri bulunmaktadır. Gubârî, Kâbe-nâme’yi 1556 yılında Mekke’detamamlamıştır. Kâbe-nâme’nin Ankara TDK Kütüphanesi, İstanbul Üsküdar Hacı Selim Ağa Kütüphanesi, Kayseri Raşit Efendi Kütüphanesi, Manisa İl Halk Kütüphanesi, Londra British Museum Kütüphanesive Berlin Staatsbibliothek’te toplam altı nüshası bulunmaktadır. Bu nüshalardan Londra British MuseumKütüphanesinde ve Berlin Staatsbibliothek’te bulunan nüshalar dışındakiler çalışılmıştır. Londra BritishMuseum Kütüphanesi ve Berlin Staatsbibliothek’te bulunan nüshalar ise çalışılmamıştır. Kâbe-nâme, EskiAnadolu Türkçesi döneminden Klâsik Osmanlı Türkçesine geçiş dönemi eserleri arasında yer alır. Eser;geçiş döneminin dili ve imlası hakkında araştırmacılara bilgiler vermektedir. Bu makalede Kâbe-nâme’ninBerlin Staatsbibliothek Ms. Or. Oct. 2923 numarada kayıtlı nüshası tanıtılmış ve nüshanın bazı imla özellikleri incelenmiştir.

Kâbe-nâme is a mesnevi giving information about the Kâbe, which is holy for Muslims. The author of the work is Abdurrahman Gubârî from Akşehir. He took lessons from well-known professors of the time. He also worked as a professor and joined the Iraqi expedition of Kânûnî as a state chronicler in 1534. Gubârî was also a tutor of Orhan Çelebi, one of the sons of Şehzâde Bayezid. His works are Süleyman-nâme, Şebistân-ı Hayâl, Yûsuf u Züleyhâ, Menâsik-i Hac, Mesâhat-nâme and Kâbe-nâme. Gubârî completed the Kâbe-nâme in Mecca in 1556. There are a total of six copies of the Kâbe-nâme located at the Ankara TDK Library, İstanbul Üsküdar Hacı Selim Ağa Library, Kayseri Raşit Efendi Library, Manisa Provincial Public Library, London British Museum Library and Berlin Staatsbibliothek. All the copies except the ones in the London British Museum Library and Berlin Staatsbibliothek are studied. The Kâbe-nâme is one of the works of the transition period from Ancient Anatolian Turkish to Classical Ottoman Turkish. The work provides information to researchers about the language and orthographic of the transition period. In this paper, the copy of Kâbe-nâme registered in Berlin Staatsbibliothek Ms. Or. Oct. 2923 was introduced and some orthographic features of the copy were examined.