Tarhana Tezgahlarından Çin Malı Tüccarlığına: Şirince’de Turizmle İç içe Geçen Kültürleşme ve Sosyo-Kültürel Dönüşüme Bağlı Sorunların Analizi

Abstract

Şirince birçok kişinin hafızasında tarhana gibigeleneksel köy ürünlerinin satıldığı köy içi satıştezgâhlarıyla kalmıştır. Ancak son yıllarda sayılarıda oldukça artan bu satış tezgâhlarında “Çin malı”ürünlere rastlanmaktadır. Şirince’nin otantiksunumunun “Çin malı” satışına evrilmesi, turizmgelişiminin ne tür etkiler ürettiğini sorgulamakonusunda araştırmacıları cesaretlendirmektedir. Buaraştırmanın amacı, turizme bağlı kültürleşmeninizlerini sürmek ve turizm gelişimi sürecinin ortayaçıkardığı sosyal dönüşümü örnek bir destinasyonüzerinden anlamaktır. Selçuk/Şirince’de yaşayan yerelhalktan 28 kişi ve bölgeye turist grupları götürenprofesyonel turist rehberlerinden 11 kişiden oluşanbir örneklemden yarı-yapılandırılmış görüşme tekniğikullanılarak nitel veri elde edilmiştir. Elde edilenbulgular; turizmin Şirince’de hem ekonomik hemde sosyo-kültürel olarak geniş kabul gördüğünü,turizm gelişimine dair yerel halk nezdinde olumluörneklerle ifade edilen bir anlamlandırmanın sözkonusu olduğunu göstermektedir. Söylemlerin turizmgelişiminin yol açtığı kültürleşme sürecine dair sınırlıda olsa bazı ipuçları verdiği tespit edilmektedir.Bu kültürleşme sosyal hayat için örnek oluşturma,olumlu davranış kalıplarının yayılması ve üst kültüremedeni çizgide algılanan öykünme şeklindedir.Ancak, kültürleşmenin sonuçlarını izlemeye imkanverecek ölçüde bir yerel yaşam dönüşümü tespitedilememiş, yerel halkın kendi doğal değişim seyriniyansıtan bir sosyal ve kültürel ortamda yaşamınıntemel çizgilerini koruduğu anlaşılmıştır. Diğeryandan sosyal hayata dair turizm gelişiminin ürettiğisorunların da net bir şekilde algılandığı görülmüş, busorunlar tanımlanarak bölgesel turizm gelişimi içindikkat edilmesi gerekli alanlar ortaya koyulmuştur.

Şirince has remained in the memories of many people with in-village sales counters where traditional village products are sold, like tarhana. However, in recent years, the number of these sales counters have been relatively increased and Chinese made products have been found frequently in these sales counters. The evolution of Şirince’s authentic presentation to the sale of Chinese made products encourages researches to question what kind of effects tourism development produces. (to question about the effects of tourism development). The main aim of this research is to follow the traces of tourism-related acculturation and to understand the social transformation of tourism development process through a sample destination. Qualitative data were obtained using a semi-structured interview technique from a sample of 28 local people living in Selçuk/Şirince and 11 professional tourist guides who took touist groups to the region. Findings obtained indicate that tourism is widely accepted both economically and socio-culturally in Şirince and local community has a sense-making expressed with positive examples regarding tourism development. It is determined that the discourses give some clues about the acculturation process caused by tourism development. This acculturation is in the form of emitomising for social life, spreading positive behaviour patterns and perceived emulation to upper culture. However, there has been no measurable local life transformation that would allow the follow-up the results of the acculturation and it has been understood that the local people maintains the basic lines of their lives in a social and cultural environment that reflects the course of their natural change. On the other hand, it has been seen that the problems caused by the tourism development on social life have been clearly perceived by local community. These problems have been identified and neccessary aspects for regional tourism development have been put forward.