İNSANIN YETKİNLEŞMESİ AÇISINDAN PLATON VE FÂRÂBÎ'NİN SİYASET FELSEFESİNDE FİLOZOFUN YERİ

Abstract

İnsanın yetkinleşmesi problemi öteden beri felsefî sistemlerin ve dinlerin temel uğraşısı olagelmiştir. Bu makalede felsefe tarihinin iki önemli ismi olan Platon ve Fârâbî'nin düşüncesinde problemin nasıl ele alındığı incelenmektedir. Mesele neticede bir insan sorunu olduğu için konu, varlık ve bilgi teorisinden hareketle fizikten metafiziğe, ahlaktan siyasete, dinî inanış ve anlayıştan eğitime kadar uzanabilmektedir. Her iki filozofun düşünce sisteminde konu siyaset bağlamında ve erdemli yetkin bir filozofun öncülüğünde çözüme kavuşturulmaya çalışılmıştır. Anılan iki filozofun düşüncelerinde kişinin ve toplumun nihai yetkinliğe ulaşabilmesi keyfiyeti, gerek eski Yunan ve gerek klasik İslam düşüncesinde konunun ne şekilde çözüme kavuşturulmaya çalışılmış olduğu sorusu günümüz için de anlam ve önemini korumaktadır

The problem of the perfection of man has long been the fundamental pursuit of philosophical systems and religions. In this article, we examine the way the problem is handled in the thoughts of the two important names in the history of philosophy; Plato and Al-Farabi. As the problem is ultimately the human problem, the issue, based on ontology and epistemology, can cover anything from physics to metaphysics, from morality to politics, from religious belief and understanding to education. In the systems of both philosophers, an attempt is made to solve the problem within the context of politics and through the leadership of the virtuous perfect philosopher. This examination, based on the thoughts of these two philosophers, of the way the question of the possibility of ultimate perfection of the individual and the society had been answered in ancient Greek and classical Islam thought, preserves its meaning and relevance today