Kenevir lifi, keçi kılı ve polipropilen elyaf katkılı horasan harcının özelliklerinin araştırılması

Abstract

Tarihi yapıların günümüze ulaşmasındaki en önemli etkenlerden biri duvarlarda bağlayıcı malzeme olarak kullanılan harçlardır. Tarihi yapılarda yaygın olarak kullanılan harç ise horasan harcıdır. Horasan harcının üretiminde pişmiş kil, su ve kireç kullanılmaktadır. Bununla birlikte eski dönemlerde yerel şartlara göre çeşitli katkı maddeleri ilave edilmiştir. Horasan harcı günümüzde tarihi yapıların onarım ve güçlendirme çalışmalarında restorasyon harcı olarak kullanılmaktadır. Tez çalışması kapsamında kenevir lifi, keçi kılı ve polipropilen elyaf katkılarının horasan harçları üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Horasan harcı karışımlarında doğal hidrolik kireç, tuğla kırığı, standart kum, su ve lif kullanılmıştır. Kullanılan lifler harçlara %0,2-0,4-0,6-0,8-1 oranlarında katılarak değişen oranların harçlar üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Ayrıca 0-4 mm tuğla kırığı ve 0-2 mm tuğla kırığı olmak üzere iki farklı boyutun harç içerisine aynı oranda ikame edilmesi ile iki grup harç üretilerek, dane boyutunun lif katkılı horasan harçları üzerindeki etkisi incelenmiştir. Horasan harçlarının üretiminde kullanılan agregalar üzerinde birim hacim ağırlık, özgül ağırlık ve elek analizi deneyleri yapılarak agregaların özellikleri tespit edilmiştir. Horasan harçları 40x40x160 mm boyutlu prizmatik kalıplarda üretilmiş ve harç numunelerine yayılma, birim hacim ağırlık, su emme, ultrases geçişi, eğilme ve basınç dayanımı deneyleri yapılmıştır. Horasan harçlarında kenevir lifi, keçi kılı ve polipropilen lif katkısı kullanılarak olumlu sonuçlar elde edilmiştir.

One of the most important factors in the survival of historical buildings is the mortar used as binding material on the walls. The commonly used mortar in historical buildings is Khorasan mortar. Baked clay, water and lime are used in the production of Khorasan mortar. However, various additives were added according to local conditions in ancient times. Nowadays, Khorasan mortar is used as a restoration mortar in the repair and strengthening works of historical buildings. In the thesis study, the effects of hemp fiber, goat hair and polypropylene fiber additives on Khorasan mortars were investigated. Natural hydraulic lime, broken brick, standard sand, water and fiber additives were used in Khorasan mortar mixtures. The fibers used were added to the mortars in proportions 0,2-0,4-0,6-0,8-1% and the effect of the varying ratios on the mortars was investigated. In addition, the effect of grain size on fiber added Horasan mortars was investigated with two groups of mortars were produced by substituting two different sizes, 0-4 mm brick broken and 0-2 mm brick broken, into the mortar at the same rate. The properties of the aggregates were determined by unit volume weight, specific gravity and sieve analysis tests were performed on the aggregates used in the production of Khorasan mortars. Khorasan mortars were produced in prismatic molds of 40x40x160 mm size and spreading, unit weight, water absorption, ultrasound transmission, bending and compressive strength tests were carried out on the mortar samples. Positive results were obtained by using hemp fiber, goat hair and polypropylene fiber additives in Khorasan mortars.