Küresel Beceriler ve Ders Kitaplarına Yansıması

Abstract

Araştırma, Türkiye ortaöğretim kademesinde, sosyal bilimler (coğrafya), dil bilimleri (dil ve anlatım),fen bilimleri (kimya) ve din bilimleri (din kültürü ve ahlak bilgisi) alanlarındaki ders kitaplarına küreselbecerilerden eleştirel ve yaratıcı düşünme, problem çözme ve iletişim becerilerinin yansıma durumunubelirlemeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda araştırma, konu içeriği, veri kaynağı ve tür olarak betimselolup nitel bir durum çalışması olarak doküman incelemesine dayalı yürütülmüştür. Araştırma verileri,2016-2018 eğitim-öğretim yıllarında Millî Eğitim Bakanlığınca ortaöğretim kademesi 10. sınıf düzeyindeokutulan farklı alanlardaki ders kitaplarının ikinci üniteleri kesit alınarak toplanmıştır. Kesit alınanünitelerdeki metin çalışmaları, sorular, örnek olay, etkinlik, araştırma, tartışma, görsel okuma vb.öğrencinin etkin katılımını içeren etkinlik örneklerinin içerik analizi yapılmıştır. İçerik analizinde,belirlenen analiz kategorileri bağlamında, analitik, kategorisel, ilişkisel, değerlendirici ve frekans analiziteknikleri uygulanmıştır. Araştırmada incelenen içerik örneklerinin; incelenen küresel becerilerinkapsamıyla sınırlı düzeyde ilişkili olduğu belirlenmiştir. İçerik örneklerinin, en fazla eleştirel düşünme,en az ise yaratıcı düşünme becerisiyle ilişkili olduğu belirlenmiştir.

The objective of this research is to determine the reflections of the critical thinking, creative thinking, problem solving, communication skills from global skills on the textbook contents in the fields of social sciences (geography), linguistics (language and expression), science (chemistry) and religious sciences (religious culture and moral knowledge) at secondary education in Turkey. In this context, the research was carried out as a qualitative case study (document analysis) within the scope of descriptive survey as subject content, data source and type. The research data were collected by sectioning the second units of the textbooks in different fields taught at the 10th grade level of secondary education by the Ministry of National Education in 2016-2018 academic years. The content analysis of content samples including the active participation of the student such as questions, case studies, activities, research, discussion, visual reading etc. have been done. Within the scope of content analysis, analytical, categorical, relational, evaluative and frequency analysis techniques have been applied. It has been determined that the content samples examined in the research are related with the scope of critical and creative thinking, problem solving and communication skills to a limited extend; and among these skills, the most related skill is critical thinking skills while the least related skill is creative thinking skills.