Davranışsal İktisatta Deneyimlenen Fayda ve Karar Faydası Arasındaki Fark ve Bir Deney

Abstract

Neoklasik iktisadî görüşe göre birey, rasyonel davranarak maksimum faydaya ulaşır. Faydanın ölçülebilir olduğuna ve ölçülemeyeceğine dair ise kardinal ve ordinal fayda yaklaşımları bulunmaktadır. Davranışsal iktisat ile ilgili yapılan çalışmalarda ise fayda; karar faydası ve deneyimlenen fayda (anımsanan fayda ve gerçek zaman faydası) olarak ele alınmakta ve bu kavramları açıklayabilmek için çeşitli deneyler yapılmaktadır. Fayda teorilerine ait deneyler ile kişilerin faydayı nasıl ölçtükleri ve mutlu olup olmadıklarına nasıl karar verdikleri araştırılmaktadır. Bu çalışmada, Bankacılık ve Sigortacılık Programı öğrencileri ile karar faydası ve deneyimlenen faydanın ölçümü ile ilgili deney yapılmıştır. Öğrencilere, aynı olay ele alınarak ve bu olay için farklı sorular sorularak bir deney yapılmıştır. Bu deneyde öğrencilerin aldıkları kararlarda, geçmişe yönelik gözlemlerine dayanarak aldıkları kararlarla, bir başka deyişle deneyimlenen fayda ile geçmişte aldıkları kararların sonuçları yani “karar faydası” arasında farklılıklar olduğu görülmüştür.