Öğretmenlerin Özel Yetenekli Öğrenciler ve Eğitimlerine İlişkin Görüşleri ve Metaforik Algıları

Abstract

Okul öncesi ve sınıf öğretmenlerin öğrenci yaşantılarına ilişkin empati kurabilmesi, problemlere özel yetenekli öğrencilerin gözünden bakabilmesi için bu öğrencilerin düşünme biçimlerini, problem çözme yöntemlerini, genel ve kişisel özelliklerini bilmeleri önem taşımaktadır. Bu amaçla okul öncesi ve sınıf öğretmenlerinin, özel yetenekli öğrencilerle ilgili metaforik algılarını ve bu öğrencilerin özelliklerine, tanılama ve eğitim süreçlerine ve sınıf ortamında yapılabilecek uygulamalara ilişkin görüşlerini belirlemek alana katkı sunmada oldukça önemlidir. Nitel olarak desenlenen bu olgubilim (fenomenoloji) çalışmasına farklı kurumlarda görev yapan 6 sınıf öğretmeni ve 11 okul öncesi öğretmeni olmak üzere toplam 17 öğretmen katılmıştır. Araştırmacının biri tarafından özel yetenekli kavramı kapsamında, öğretmenlerin “üstün zekalı (gifted) öğrenci” ve “üstün yetenekli (talented) öğrenci” kavramlarına ilişkin metaforik algıları ve bu öğrencilerin özellikleri, tanılanması ve eğitimleri hakkındaki görüşleri 50 dakika süre tanınarak bireysel ve yazılı olarak alınmıştır. Görüşme dökümleri, Nvivo 8.1 aracılığıyla kategoriler ve temalar oluşturularak içerik analizi tekniğiyle çözümlenmiştir. Sonuçlardan bazıları şöyledir. Öğretmenler özel yetenekli öğrencilerin bilişsel, duyuşsal ve psikomotor alanda pek çok özelliğe sahip olduklarını belirtmişlerdir. Öğrencilerin zeka ve yetenek alanlarını dikkate alarak düzenlenecek hizmet içi öğretmen eğitimlerine ve öğretim etkinliklerine gereksinim vardır. Katılımcı öğretmenler “üstün zekalı öğrenci” kavramına ilişkin yedi farklı kategoride on metafor ve “üstün yetenekli öğrenci” kavramına ilişkin altı farklı kategoride yine on metafor üretmişlerdir.

It is important for preschool and primary school teachers to be able to empathize on students’ life and to look at problems in the eyes of gifted and talented students and to know their thinking styles, problem solving methods, general and personal characteristics. For this purpose, it is very important to contribute to the field by, putting forth preschool and primary school teachers’ metaphorical perceptions about gifted and talented students and determining the teachers’ views about the characteristics of these pupils, their diagnosis and education processes, and the activities in the classroom environment that they can do. A total of 17 teachers, including 6 classroom teachers and 11 preschool teachers who work at different institutions, participated in this qualitative study, phenomenology. Metaphorical perceptions of teachers' about gifted and talented concepts and their views on the characteristics, diagnosis and education of these students were taken individually by giving 50 minutes for each other in writing. Views are analyzed by using content analysis technique and categories and themes created via Nvivo 8.1. Some conclusions are as follows. Teachers stated that gifted and talented students have many different features in cognitive, affective and psychomotor field. In-service teacher trainings and instruction activities which should be arranged by taking into consideration the students' intelligence and ability areas, are necessities. Participant teachers produced ten metaphors in seven different categories related to gifted students and a total of ten metaphors in six different categories related to talented students.